تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس رادیوگرافی یک امر بسیار رایج در حوزه دندانپزشکی است. بسیاری از متخصصین زمانی که میخواهند سلامت دندان را از نظر پوسیدگی یا هر مشکل دیگری بررسی کنند، به سراغ تجویز تصاویر رادیوگرافی خواهند رفت. اما موضوع آن است که آیا تشخیص دندان پوسیده از روی عکس در خانه و توسط بیماران امکانپذیر است؟
عکس دندان سالم و خراب چه تفاوتی به یا یکدیگر خواهد داشت؟ دندانپزشکان معمولا به منظور تشخیص پوسیدگی به سراغ کدام یک از انواع تصاویر رادیوگرافی میروند؟
تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس
دندانی که دچار پوسیدگی میشود، معمولا با تغییراتی در ساختار خود همراه است. به عنوان مثال تغییر رنگ ساختار مینا و عاج یک علامت بسیار رایج است که در تشخیص پوسیدگی دندان در خانه نیز کمک میکند. با این حال خیلی از اوقات پوسیدگی در محلی قرار دارد که به این راحتی قابل مشاهده نیست.
همچنین دندانپزشک صرفا میتواند به وجود یا عدم وجود پوسیدگی پی ببرد. به همین علت امروزه تشخیص دندان پوسیده از روی عکس یک امر ضروری است. در چنین تصاویری متخصص به خوبی میتواند وسعت ضایعه پوسیده را بررسی و مورد ارزیابی قرار دهد. همچنین در نواحی که در بالین مشاهده نمیشود، میتوان به وجود پوسیدگی در ساختار دندان پی برد.
برای دریافت نوبت و مشاوره فرم زیر را پر کنید.
عکس دندان پوسیده در رادیوگرافی به چه صورت است؟
همانطور که بیان شد، دندانهایی که به پوسیدگی دچار میشود، معمولا با تغییراتی در ساختار مینا و عاج خود همراه خواهد بود. یکی از این تغییرات، تغییر تراکم بافت سخت است. در حقیقت به دلیل فعالیت باکتریها، بافت سخت مینا و عاج تا حدی نرمتر میشود. به همین علت هم در خیلی از مواقع پس از گسترش پوسیدگی شاهد ایجاد حفره در دندان هستید. از همین تغییرات میتوان برای تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس کمک گرفت. به گونهای که معمولا پوسیدگی خود را به صورت نقاط تیره روی ساختار دندان نشان خواهد داد.
البته توجه داشته باشید که برای دندانهای روکش شده، نمیتوان در تصاویر رادیوگرافی ساختار پشت آن را مشاهده کرد. در نتیجه تشخیص پوسیدگی دندان روکش شده مخصوصاً در قسمت تاج دندان در عکس رادیوگرافی امکانپذیر نخواهد بود.
عکس دندان سالم و خراب چه تفاوتی دارد؟
تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس برای دندانپزشکان بسیار راحت است. این موضوع به دلیل آشنایی کامل آنها با ساختار مینا، عاج و حتی پالپ دندان است.
زمانی که دندان با پوسیدگی مواجه شود، تغییرات عمدهای در بخشی از آن ایجاد خواهد شد. همین موضوع سبب میشود تا ساختار دندان پوسیده با نمونه سالم تفاوتهایی داشته باشد. شاید بارزترین تفاوتی که دندان سالم و خراب در عکس رادیوگرافی با یکدیگر دارد، وجود نواحی تیره روی ساختار نمونه پوسیده است. به گونهای که در تصاویر، ساختار مینا و عاج دست نخورده قابل مشاهده است. اما ساختار عاج و مینا ممکن است در برخی نواحی پوسیده دندان دچار تحلیل و تغییر شود.
علت تیره بودن پوسیدگی در عکس رادیوگرافی
این که چرا تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس با کمک نقاط تیره امکانپذیر است، تا حدودی در بخشهای قبلی مورد بررسی قرار گرفت. همانطور که اشاره شد، فعالیت باکتریها در پوسیدگی به گونهای است که سبب ایجاد تخلخل در بافت سخت دندان میشود. همین تخلخل در گذر زمان افزایش پیدا میکند و به صورت حفره در خواهد آمد.
نکته بسیار مهم آن است که اشعه رادیوگرافی از بافت متراکم کمتر از بافت نرم عبور میکند. به همین علت ساختارهایی که در اثر پوسیدگی با کاهش تراکم همراه باشد، به علت عبور بیشتر اشعه به صورت نقاط تیرهتر مشاهده خواهد شد. تشخیص دندان پوسیده از روی عکس تا حد زیادی به کمک همین مسئله انجام میشود.
مطب دندانپزشکی دکتر صابر ملکپور آماده است تا خدمات دندانپزشکی را با هزینه مناسب و شرایط پرداخت منعطف در خدمت شما عزیزان قرار دهد.
برخی از خدمات درمانی ارائه شده در کلینیک دکتر صابر ملکپور:
🔷ترمیم پوسیدگی دندان
🔷درمان ریشه (عصب کشی)
🔷ایمپلنت دندان
🔷کشیدن دندان عقل
انواع تصاویر رادیوگرافی برای تشخیص پوسیدگی دندان
در حوزه دندانپزشکی از تصاویر مختلفی میتوان به منظور بررسی سلامت دندان استفاده کرد. اینکه دندانپزشک تصمیم بگیرد از کدام نوع برای تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس کمک بگیرد، با توجه به شرایط بیمار و طرح درمان متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال اگر بیمار برای ترمیم دندان به متخصص مراجعه کند، مسلما تجویز تصویر متفاوتی نسبت به کشیدن انجام خواهد شد:
تصاویر پری اپیکال (PA)
تشخیص دندان پوسیده از روی عکس پری اپیکال، یکی از رایجترین گزینهها است. تصاویر پری اپیکال معمولا از تک دندان تهیه میشود و از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است. به همین علت میتواند ساختار دندان را بهتر و با جزئیات بیشتر در اختیار دندانپزشک قرار دهد. تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس PA معمولا در مواردی به کار میرود که دندانپزشک قصد دارد طرح درمانی نظیر عصب کشی دندان را برای فرد ارائه دهد. چرا که در تصاویر PA، کل ساختار دندان به همراه ریشه و حتی قسمتی از استخوان انتهایی آن مشاهده میشود.
عکس رادیوگرافی OPG
تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس OPG یکی دیگر از راههایی است که دندانپزشکان پیشرو دارند. تصاویر OPG به عنوان عکسهای کامل دهانی شناخته میشود و میتوان در آنها وضعیت همه دندانها را مشاهده کرد. با این حال نسبت به انواع PA و بایت وینگ از کیفیت پایینتری برخوردار است. همچنین تشخیص دندان پوسیده از روی عکس OPG در مواردی که گسترش آن کم است، سخت خواهد بود. نکته قابل توجه آن است که احتمال سوپرایمپوز سایر بافتها نظیر زبان به ویژه روی دندانهای قدامی وجود دارد. از این رو در مواردی که نیاز به ترمیم دندان است، به کار نمیرود. معمولا دندانپزشکان برای کشیدن دندان از OPG کمک میگیرند.
تصاویر بایت وینگ
تشخیص دندان پوسیده از روی عکس، در بسیاری از موارد با کمک تصاویر بایت وینگ انجام میشود. به ویژه زمانی که دندانپزشک علائمی از گسترش پوسیدگی به پالپ دندان مشاهده نمیکند، تجویز چنین تصاویری رایج خواهد بود. تصاویر بایت وینگ معمولا برای طرح درمانهایی نظیر ترمیم به کار میرود. تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس بایت وینگ به راحتی نمونه پری اپیکال است.
دقت کنید که در بسیاری از مواقع به دلیل سوپرایمپوز دندانها روی هم، تشخیص وجود پوسیدگی در نواحی بین دندانی با تصاویر PA امکانپذیر نیست. اما با عکسهای بایت وینگ، به خوبی میتوان نواحی بین دندانی را مورد ارزیابی قرار داد. معمولا 2 یا 3 دندان مجاور و مقابل هم در تصاویر بایت وینگ قابل مشاهده است.
برای اطلاع از جدیدترین تعرفههای دندانپزشکی سال 1403 بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
بهترین رادیوگرافی برای تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس
تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس PA، بایت وینگ و حتی OPG امکانپذیر است. با این حال شرایط دندان و طرح درمان مشخص میکند که دندانپزشک از کدام تصویر کمک بگیرد. به عنوان مثال اگر پوسیدگی در بالین کم باشد، بهتر است به سراغ تصاویر بایت وینگ رفت.
اما اگر بیمار علائمی نظیر درد را دارد، باید احتمال رسیدن عفونت به پالپ را در نظر گرفت. بنابراین در این شرایط استفاده از تصاویر PA به منظور بررسی ریشه دندان برای انجام عصب کشی اهمیت دارد. در مواردی که ساختار زیادی از دندان از بین میرود و طرح درمان کشیدن است، استفاده از OPG در اولویت قرار خواهد داشت. در صورت تمایل میتوانید با مطالعه مقاله مربوطه، با علائم به عصب رسیدن دندان بیشتر آشنا شوید.
تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس توسط خود بیمار امکان پذیر است؟
تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس نیازمند دانش و به ویژه تجربه است. خیلی از دندانپزشکانی که به تازگی فارغالتحصیل میشوند، ممکن است همچنان در تشخیص دقیق پوسیدگی در برخی از نواحی با مشکل مواجه شوند. به همین دلیل اینکه بیماران تصور کنند میتوانند از روی عکس، پوسیدگی دندان خود را تشخیص دهند، یک ایده غلط است.
با اینکه پوسیدگی به صورت نقاط تیره روی تصویر قابل مشاهده است، اما همواره نشاندهنده چنین عارضهای نیست. گاهی نقاط سیاهی روی دندان مشاهده میشود که صرفا دندانپزشک باید بین آن و پوسیدگی تمایز قائل شود. از این رو توصیه میشود به منظور بررسی بیشتر وضعیت دندان، حتما به دندانپزشک در غرب تهران مراجعه کنید.
چرا تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس انجام می شود؟
در این سالها تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس برای خیلی از دندانپزشکان یک امر ضروری است. اینطور نیست که بتوان صرفا با یک مشاهده بالینی وسعت پوسیدگی را تشخیص داد. در بسیاری از مواقع با معاینه میتوان به وجود یا عدم وجود پوسیدگی پی برد. اما اینکه آیا پوسیدگی به عاج رسیده یا خیر، با کمک تصاویر رادیوگرافی قابل تشخیص است.
در صورتی که پوسیدگی در مینا باشد، نیازی به انجام ترمیم نیست و باید با کمک رعایت بهداشت روند آن را معکوس کرد. همچنین اینکه آیا پوسیدگی به ریشه گسترش پیدا کرده، در تصاویر قابل مشاهده خواهد بود.
سوالات متداول
معمولا در ریشه دندان نواحی تیرهای قابل مشاهده خواهد بود. با این حال مشاهده چنین موردی همواره نشاندهنده وجود پوسیدگی نیست.
مسلما استفاده از تصاویر برای تشخیص پوسیدگی کار را راحتتر میکند. با این حال گاهی پوسیدگی به مقدار کمی در شیارها وجود دارد و در تصاویر مشاهده نخواهد شد.
دوز دریافتی بیمار در تصاویر بایت وینگ و PA بسیار کم و بیخطر تلقی میشود. این مقدار در عکسهای OPG بیشتر خواهد بود.
خیر، همواره چنین چیزی دال بر وجود پوسیدگی ندارد.
کلام آخر
تشخیص پوسیدگی دندان از روی عکس در این سالها به یکی از رایجترین گزینههایی تبدیل شده که دندانپزشکان از آن کمک میگیرند. به همین علت در تمامی مواقعی که برای معاینه دندان خود به دندانپزشک مراجعه میکنید، در صورت مشکوک شدن به وجود پوسیدگی، از چنین تصاویری کمک میگیرد.
تعیین وقت معاینه با بهترین دندانپزشک مرزداران
اگر ساکن مناطقی همانند مرزداران، اشرفی اصفهانی، پیامبر، پونک، آیت الله کاشانی، صادقیه و سازمان آب هستید و برای درمان پوسیدگی دندان قصد مراجعه به مطب دندانپزشکی در غرب تهران را دارید، میتوانید به مطب دکتر صابر ملک پور مراجعه نمایید.
آدرس: تهران، مرزداران – نبش خیابان عرب حسینی پلاک ۵۳ طبقه دوم واحد ۷
