دندان مصنوعی و انواع آن مناسب چه کسانی است؟

دندان مصنوعی چیست؟

دندان مصنوعی در حقیقت یک نوع پروتز محسوب می‌شود که ساختار و آناتومی مشابه با نمونه طبیعی دارد. زمانی که بیمار به هر دلیلی تعداد زیادی از دندان‌های خود را از دست می‌دهد، روی زیبایی فرد تاثیر بسیاری خواهد گذاشت. این موضوع حتی به مرور زمان می‌تواند سبب ایجاد تغییراتی در چهره فرد شود.

به همین علت دندانپزشکان توصیه می‌کنند برای جلوگیری از این تغییرات، حتما برای جایگزینی آن‌‌ها اقدامات لازم را انجام دهند. علاوه‌ بر زیبایی، بیمار بدون دندان نمی‌تواند به خوبی مواد غذایی را بجود. از این رو باید از پروتزهایی کمک بگیرد که عملکرد و ساختار دندان طبیعی را تقلید می‌کند.

✔ دندان های مصنوعی دقیقا مشابه با ساختار نمونه طبیعی طراحی می‌شود تا فرد بتواند زیبایی و عملکرد مطلوبی در دهان خود داشته باشد. با توجه به تعداد دندان‌های از دست رفته فرد، از نوع مناسبی از پروتزهای دندانی استفاده خواهد شد.

دندان مصنوعی برای چه کسانی مناسب است؟

استفاده از دندان های مصنوعی برای بیمارانی که با شرایط زیر مواجه هستند، گزینه مناسبی خواهد بود:

1. بیمارانی که تعداد زیاد یا حتی تمامی دندان‌‌های خود را از دست می‌دهند، قادر خواهند بود با کمک چنین پروتزهایی به حل مشکل خود بپردازند.
2. بیمارانی که قادر نیستند هزینه ایمپلنت دندان را بپردازند، می‌توانند از چنین درمان‌هایی کمک بگیرند.
3. افرادی که از شرایط لثه و استخوانی نسبتا خوبی برخوردار هستند، کاندیدای مناسبی برای دریافت دندان های مصنوعی خواهند بود.

انواع دندان مصنوعی

دندان های مصنوعی با توجه به تعداد نواحی بی دندانی و همچنین قابلیت برداشتن از داخل دهان، به چندین نوع طبقه‌بندی می‌شود. دقت کنید که دندانپزشک با بررسی شرایط بیمار، گزینه‌های قابل استفاده را پیشنهاد خواهد داد.

در ادامه و پس از جوش خوردن تمامی پایه‌ها با استخوان، از دهان بیمار قالب تهیه می‌شود و دندان های مصنوعی (روکش دندان یک سره) روی آن‌ها سوار خواهد شد. نکته بسیار مهم آن است که در چنین پروتزی برخلاف نوع قبلی، ثبات و گیر آن دیگر از لثه بیمار تامین نشده و بر پایه ایمپلنت سوار می‌شوند.

مقایسه اوردنچر و دندان مصنوعی کامل متحرک

علی‌رغم آنکه این 2 نوع پروتز برای جایگزینی دندان‌های بیمار به کار می‌رود، اما تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر دارند. همین تفاوت‌ها سبب می‌شود تا هر یک با مزایایی همراه باشد:

• اوردنچر بر پایه ایمپلنت است، اما پروتز متحرک روی لثه بیمار قرار می‌گیرد.
• به طور معمول اوردنچر نسبت به پروتز متحرک از ثبات و گیر بهتری برخوردار است. به همین علت بیمار حین جویدن مواد غذایی با مشکلاتی نظیر خارج شدن دست دندان مواجه نخواهد شد.
• پروتز متحرک فشار نسبتا زیادی روی لثه بیمار وارد می‌کند. به همین علت فرد معمولا حین استفاده از آن با مشکلاتی مواجه است. اما استفاده از اوردنچر بسیار راحت خواهد بود و هیچ مشکلی برای بیمار به وجود نمی‎‌آید.
• با کمک پروتز متحرک تنها حدود 20 تا 30 درصد از عملکرد جویدن فرد بازسازی می‌شود. به همین علت خیلی از بیماران از نتیجه درمان خود رضایت کافی ندارند. این در حالی است که با اوردنچر، فرد بخش زیادی از چنین عملکردی را به دست می‌آورد.
• علی‌رغم تمامی مزایایی که اوردنچر نسبت به پروتز متحرک به همراه دارد، اما هزینه انجام آن خیلی بیشتر است. به همین علت خیلی از بیماران قادر نیستند از چنین طرح درمانی برخوردار شوند.

به طور معمول با توجه به تغییرات لثه دندان پس از کشیدن دندان، این نوع پروتز خیلی نمی‌تواند برای بیمار کارآمد باشد. بیشتر برای حفظ زیبایی فرد می‌توان روی آن حساب باز کرد. از طرفی با توجه به زخمی که روی لثه وجود دارد، برای خیلی از بیماران درد زیادی به همراه خواهد داشت.

انواع دندان های مصنوعی براساس جنس

دقت کنید که برای ساخت دندان مصنوعی ممکن است از متریال‌های مختلفی استفاده شود. به طور معمول از آکریل با توجه به ویژگی‌هایی که دارد، برای چنین هدفی کمک می‌گیرند. اما گاهی اوقات به دلایل مختلف ممکن است استفاده از انواع دیگر آن در اولویت باشد. رزین، سرامیک و حتی فلز از دیگر متریال مورد استفاده برای ساخت انواع دندان های مصنوعی است.

هزینه دندان مصنوعی

برای تعیین هزینه دندان های مصنوعی، باید خیلی از موارد را در نظر بگیرید. اینکه از چه نوع پروتزی برای جایگزینی آن‌ها استفاده شود، یکی از مهم‎‌ترین پارامترهای موثر در قیمت خواهد بود. از میان انواع مذکور، اوردنچر هزینه بالاتری به همراه دارد. علاوه‌بر این موضوع، تخصص دندانپزشک از دیگر مواردی است که روی نرخ انجام آن موثر خواهد بود.

دقت کنید که گاهی اوقات بیمار شرایط لازم برای دریافت دست دندان مصنوعی را ندارد. به عنوان مثال تحلیل استخوان فک اجازه انجام یک درمان با کیفیت را نمی‌دهد. در این شرایط نیاز به برخی جراحی‌ها است تا بتوان شرایط بهتری را برای فرد ایجاد کرد. این جراحی‌ها خود با هزینه‌هایی همراه خواهد بود.

مزایای دندان مصنوعی

استفاده از دندان های مصنوعی مزایای بسیاری برای بیمار به دنبال دارد. در ادامه به بررسی مزایای دریافت دست دندان می‌پردازیم:

حفظ زیبایی صورت یکی از مهم‌ترین مزایای پروتزهای دندانی است.

بیمار قادر است از عملکرد جویدن بهتری نسبت به شرایط بی‌دندانی برخوردار باشد.

زمانی که دندان‌های فرد با کمک دست دندان جایگزین می‌شود، تکلم بیمار نسبت به گذشته بهتر خواهد شد.

از تغییرات چهره در گذر زمان جلوگیری به عمل می‌آید.

اکثر پروتزهای دندانی هزینه زیادی به بیمار تحمیل نمی‌کند.

معایب دندان های مصنوعی

با اینکه خیلی از بیماران از چنین پروتزهایی برای جایگزینی دندان‌های خود بهره می‌برند، اما استفاده از دندان مصنوعی با معایب و محدودیت‌هایی همراه است. ناگفته نماند که معایب زیر در مورد اوردنچر صدق نمی‌کند:

• خیلی از پروتزهای دندان و به خصوص انواع متحرک نمی‌تواند عملکرد جویدن تا حد دلخواه بیمار تقویت کند.
• حین جویدن ممکن است خیلی از دست دندان‌ها حرکت کند.
• فشار زیادی حین جویدن به لثه‌ها وارد می‌شود که برای خیلی از بیماران آزاردهنده است.
• به طور معمول چنین پروتزهایی نیاز به نگهداری و تمیز کردن خوبی دارد.
• برای آنکه بیمار بتواند به استفاده از این دست دندان‌ها عادت کند، معمولا زمان نسبتا زیادی نیاز است.
• ممکن است بیمار متوجه دمای ماده غذایی نشود. این موضوع با آسیب به بافت نرم همراه خواهد بود.
• دندان های مصنوعی بعد از مدتی ممکن است دچار ساییدگی شود. به همین علت کارایی خود را از دست خواهد داد.

نحوه تمیز کردن دندان مصنوعی

نکته بسیار مهمی که در استفاده از دست دندان ها و به خصوص انواع متحرک باید به خاطر بسپارید، تمیز کردن مرتب آن‌هاست. خیلی از بیماران پروتز را به هیچ عنوان از دهان خود خارج نمی‌‌کنند. این در حالی است که چنین موضوعی در بروز عوارض پس از درمان تاثیرگذار است.

بهتر است هر شب دست دندان را از دهان خارج کنید و آن را در آب و صابون غوطه‌ور سازید. همچنین توصیه می‌شود از یک مسواک نرم برای تمیز کردن قسمت‌های داخلی پروتز کمک بگیرید. این امر به حذف باکتری‌ها و سایر میکروب‌ها کمک زیادی می‌کند.

سوالات متداول دندان مصنوعی

کلام نهایی

دندان مصنوعی یکی از رایج‌ترین درمان‌هایی است که برای افراد مسن و میان‌سال کاربرد دارد. با این حال خیلی از انواع آن در دراز مدت با عوارضی همراه است. از این رو دندانپزشکان امروزه بیشتر تاکید برای درمان‌های بر پایه ایمپلنت نظیر اوردنچر دارند. این درمان خیلی مشکلات دست دندان‌های متحرک را کاهش می‌دهد.