فرق بیلداپ و روکش دندان چیست؟

تفاوت بیلداپ و روکش دندان

بیلداپ و روکش 2 روش جداگانه برای بازسازی دندان‌های به شدت پوسیده یا شکسته محسوب می‌شود. با این حال نباید تصور کنید که آن‌ها کاملا مشابه هم است. روکش دندان یک رستوریشن ریختگی است که در لابراتوار ساخته و فرم اصلاحی دندان را به شکل ایده‌آلی بازسازی می‌کند.

این در حالی است که بیلداپ یکی از روش‌های ترمیم دندان محسوب می‌شود. در حقیقت زمانی که دندان نیاز به کوتاه کردن ارتفاع کاسپ‌ها پیدا کند، دندانپزشک آن‌ها را با کامپوزیت یا آمالگام بازسازی خواهد کرد. از این رو فرم هر کاسپ توسط خود دندانپزشک شکل خواهد گرفت که به آن بیلداپ می‌گویند.

فرق بیلداپ و روکش دندان در چیست؟

تفاوت بیلداپ و روکش دندان در موارد بسیاری بیان می‌شود. دقت کنید که بیلداپ و روکش دندان 2 روش کاملا متفاوت از هم محسوب می‌شود. از این رو تفاوت‌‌هایی در نوع متریال به کار رفته برای ترمیم، روش انجام، هزینه و کاربرد دارد. در ادامه همه این موارد را بررسی می‌کنیم:

نوع متریال

متریال‌هایی که برای روکش و بیلداپ دندان به کار می‌رود، تفاوت بسیاری با یکدیگر دارد. معمولا روکش‌هایی که برای دندان‌های قدامی و خلفی ساخته می‌شود از جنس فلز، سرامیک و حتی زیرکونیا است. گاهی اوقات حتی ترکیبی از فلز و سرامیک برای ساخت روکش به کار می‌رود.

با این حال برای ترمیم و بیلداپ دندان دندانپزشک از آمالگام، کامپوزیت و گاهی از گلس آینومر کمک می‌گیرد. موادی که برای بیلداپ به کار می‌رود شکل‌پذیر است و می‌توان شکل دلخواه را با کمک آن‌ها ایجاد کرد. از این رو یک تفاوت بیلداپ و روکش دندان در نوع موادی است که برای هر یک به کار می‌رود.

هزینه انجام هر یک

پروسه انجام بیلداپ و روکش دندان

تفاوت بیلداپ و روکش دندان در پروسه انجام هر یک به این صورت است که مورد اول جزء رستوریشن‌‌های مستقیم و دومی از جمله روش‌های غیرمستقیم برای بازسازی دندان محسوب می‌شود. در حقیقت برای انجام یک بیلداپ، دندانپزشک صرفا دندان را تراش و در همان جلسه با مواد مناسب پر خواهد کرد.

صرفا یک‌سری از ساختارها نظیر برخی کاسپ‌های دندان کوتاه و اصلاح می‌شود. این در حالی است که برای تراش دندان برای روکش بیشتر است. به همین علت معمولا دندان تراش خورده فاصله مناسبی با ساختارهای اطراف خواهد داشت.

همچنین معمولا در ساخت روکش یک خط ختم تراش روی دندان ایجاد می‌شود. دیگر فرق بیلداپ و روکش دندان آن است که برای ساخت مورد دوم، نیاز به حداقل 2 جلسه خواهد بود.

تفاوت در کاربرد

کاربرد این 2 روش، دیگر تفاوت بیلداپ و روکش دندان محسوب می‌شود. معمولا بیلداپ زمانی برای بیمار انجام می‌شود که ساختار دندان استحکام لازم را داشته باشد. در حقیقت صرفا نیاز است یک یا چند کاسپ از تاج کوتاه و با مواد مناسب پر شود. اما اگر پوسیدگی یا شکستگی به گونه‌ای باشد که ساختار باقی‌مانده مستحکم نباشد، دیگر بیلداپ مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.

در این شرایط دندانپزشک به سراغ روکش می‌رود. در روکش به دلیل اینکه در کانال‌های دندان پست بلندی قرار می‌گیرد، می‌توان نیرو را در کل ساختار آن پراکنده کرد. از این رو استحکام دندان در برابر نیروهای جویدن بهتر خواهد بود.

استحکام

زیبایی

شاید تفاوت بیلداپ و روکش دندان از جنبه زیبایی نیز خیلی مطرح باشد. زیبایی مواد ترمیمی هر چند امروزه بسیار بالا رفته، اما باز هم به گرد رستوریشن‌‌های غیرمستقیم نمی‌رسد. درست است که دندانپزشک می‌تواند از کامپوزیت و مواد همرنگ دندان برای بیلداپ استفاده کند، اما در نهایت زیبایی آن مشابه روکش نیست.

به دلیل اینکه روکش‌ها و به ویژه انواع سرامیکی در لابراتوار شکل می‌گیرد، دقت بالاتری در ساخت آن‌ها اعمال خواهد شد. در محیط تاریکی مثل دهان، دندانپزشک باز هم نمی‌تواند زیبایی روکش را با مواد ترمیمی ایجاد کند. البته این بدان معنی نیست که به جای بیلداپ، به سراغ روکش بروید. نباید استحکام را فدای زیبایی کرد؛ چرا که می‌توان شکل خوبی با مواد ترمیمی نیز فرم داد.

مزایای بیلداپ نسبت به روکش دندان

برای اینکه بهتر بتوانید تفاوت بیلداپ و روکش دندان را درک کنید، در این قسمت قصد داریم مزایای بیلداپ نسبت به روکش را بیان کنیم:

• بیلداپ هزینه بسیار کم‌تری نسبت به روکش به همراه دارد. به ویژه در دندان‌های خلفی که از آمالگام استفاده می‌شود، تعرفه پایین‌تری به دنبال خواهد داشت.
• مدت زمان مورد نیاز برای بیلداپ نسبت به روکش کم‌تر است. معمولا ترمیم دندان در یک جلسه یک ساعته به پایان می‌رسد. اما ساخت روکش حداقل به 2 جلسه زمان نیاز دارد.
• بیلداپ آخرین راهکار برای نگهداری دندان نیست. در حقیقت پس از آن نیز می‌توان به سراغ روکش برای حفظ دندان رفت. اما اگر برای دندان روکش ساخته شود، پس از پایان عمر آن دیگر امکان نگهداریش وجود نخواهد داشت.
• برای انجام بیلداپ حتی گاهی اوقات نیاز به درمان ریشه هم نیست. اما ساخت روکش امروزه نیاز به انجام عصب کشی دندان دارد.

مزایای روکش دندان نسبت به بیلداپ

تفاوت بیلداپ و روکش دندان سبب می‌شود تا مورد دوم نیز با مزایایی همراه باشد. در این قسمت به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:

• روکش دندان از نظر زیبایی نسبت به بیلداپ برتری دارد. به همین علت می‌توان ساختار دندان را مشابه قبل از آن بازسازی کرد.
• روکش معمولا در برابر نیروهای جویدن استحکام و مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد.
• دوام و طول عمر روکش دندان نسبت به مواد ترمیمی در صورت رعایت مراقبت‌ها بیشتر است.

بیلداپ بهتر است یا روکش ؟

اینکه در قسمت‌های قبلی به بررسی تفاوت بیلداپ و روکش دندان پرداختیم، دلیلی بر برتری هر یک بر دیگری نیست. با توجه به اینکه فرق بیلداپ و روکش دندان در نوع کاربرد آن‌هاست، مقایسه آن‌ها از نظر برتری خیلی کار درست و منطقی نخواهد بود. درست است که هر یک نسبت به دیگری با مزایا و معایبی همراه خواهد بود، اما چنین موضوعی نشان نمی‌دهد کدام‌یک روش بهتری محسوب می‌شود.

گاهی اوقات ضرورت بر آن است که دندان با روش بیلداپ ترمیم شود. در چنین شرایطی علی‌رغم اینکه استحکام و زیبایی روکش بهتر است، اگر به سراغ آن بروید ساختار دندان را بیهوده تراش خواهید داد. در حقیقت اگر در جای درست به سراغ هر یک بروید، دوام و کیفیت خوبی به دنبال دارد.

سوالات متداول درباره فرق روکش و بیلداپ دندان

کلام آخر

اینکه با تفاوت بیلداپ و روکش دندان آشنا باشید، به درک بهتر طرح درمان شما کمک زیادی می‌کند. گاهی اوقات علی‌رغم اینکه دندانپزشک توصیه می‌کند به سراغ بیلداپ بروید، اما باز هم بیمار زیر بار آن نمی‌رود. این در حالی است که دندانپزشک بهتر از هر کسی صلاح درمان شما را می‌داند.